Het belang van pijpleidingen voor CCUS

De juiste infrastructuur is cruciaal voor de energietransitie. Pipelink, een dochteronderneming van Port of Antwerp-Bruges, is eigenaar en beheerder van 750 kilometer pijpleidingen in België en vormt een belangrijke schakel in het verduurzamen van transport en industrie. We spreken met Hakim Boutkabout, managing director, en Tom Hautekiet, voorzitter van de raad van bestuur van Pipelink.

Pijpleiding

Eerst en vooral: wat is Pipelink?

Tom: “Pipelink ontwikkelt en baat pijpleidinginfrastructuur uit in Europa. De Belgische staat richtte het bedrijf op als 'Nationale Maatschappij der Pijpleidingen'. In 2017 nam Port of Antwerp-Bruges Pipelink over, omdat het een erg complementaire rol heeft met de bredere strategie van de haven om transport te verduurzamen en de modal shift te realiseren. De belangrijkste laatste ontwikkeling is de participatie van North Sea Port in Pipelink in 2024. Daar zit, zeker wat groene moleculen betreft, ook heel wat potentieel.”

Tom en Hakim wandelen naar beneden op een trap terwijl ze praten over hun bedrijf Pipelink en het belang van pijpleidingen voor CCUS.

Hakim, jij startte onlangs als nieuwe managing director. Wat is jouw visie voor Pipelink?

Hakim: “Pipelink is een hefboom om de strategie van Port of Antwerp-Bruges en North Sea Port te realiseren. Die bestaat eruit een facilitator te zijn voor de energietransitie. We bouwen infrastructuur die de industrie helpt verduurzamen, met een focus op de import van waterstof(dragers), de export van CO₂ en de ontwikkeling van multi-access backbones. Daarmee helpen we onze industrie verder te verankeren.”

Hoe kunnen pijpleidingen het verschil maken voor de energietransitie?

Tom: “Pijpleidingen bieden verschillende voordelen. Ze zijn veiliger, omdat je het product ondergronds vervoert. Ze zijn economisch aantrekkelijker: eenmaal aangelegd, zijn de transportkosten laag. En ze zijn duurzamer, omdat ze minder energie verbruiken voor het transport. Bovendien zorgen ze voor industriële verankering: bedrijven die investeren in pijpleidingen verbinden zich op lange termijn aan een bepaalde locatie.

Voor groene moleculen, zoals ammoniak en waterstof, kunnen ze dus een goedkoper alternatief bieden voor het transport. Ook andere concepten, zoals de backbone, helpen daarbij. We nemen een stuk van de pijpleiding op ons, waardoor we de investeringskost voor bedrijven in de haven kleiner maken.”

Pipelink, een dochteronderneming van Port of Antwerp-Bruges, is eigenaar en beheerder van 750 kilometer pijpleidingen in België.

Pipelink ondersteunt bedrijven bij de financiering en realisatie van hun pijpleidingprojecten, zodat zij zich kunnen concentreren op hun kerntaak.

Hakim Boutkabout,Managing Director

Pipelink

Welke drie prioriteiten staan er bovenaan jouw lijstje, Hakim?

Hakim: “Pipelink ondersteunt klanten bij de financiering en realisatie van hun pijpleidingprojecten, zodat zij zich kunnen concentreren op hun kerntaak, het opereren van fabrieken, zonder zich zorgen te moeten maken over toevoer- en afvoerlijnen. Zo ontzorgt Pipelink de industriële spelers.”

1. Fluxys C-grid

“Bovenaan mijn lijstje staat het realiseren van de CO₂-infrastructuur via Fluxys C-grid. Dat is een joint venture met Fluxys om een nationale CO₂-pijpleiding aan te leggen en te beheren.”

2. Multi-access backbones

“Ten tweede wil ik focussen op de ontwikkeling van multi-access backbones. We willen naast een CO₂-backbone ook concrete stappen zetten voor een pijpleidingennetwerk met ammoniak.”

3. Ammoniakpijpleidingen

“Een derde prioriteit is starten met concrete ammoniakpijpleidingen, een essentiële bouwsteen voor een aantal industrieën die vandaag al aanwezig zijn in de haven.”

Wat zijn de grootste uitdagingen voor Pipelink?

Tom: “De grootste uitdaging is dat we nu al keuzes moeten maken voor toekomstige moleculen zonder zekerheid over hoe die markt er gaat uitzien over een aantal jaar. Een investering in pijpleidingen is een beslissing voor de lange termijn. Voor ammoniak en CO₂ moet je dus nu al gaan investeren, zonder dat je weet of het scenario zich zal ontrollen zoals je hoopt. Daarnaast speelt wetgeving een grote rol. Die is ofwel heel pril, ofwel opkomend, en in alle gevallen sterk gevarieerd. Die onzekerheid maakt het moeilijk om investeringen te doen.”

Hakim: “We zien wel een verschil in de verschuiving van de Green Deal naar de Clean Industrial Deal. De Green Deal focuste vooral op groene waterstof. Bij de Clean Industrial Deal ligt de nadruk op CCS, als een noodzakelijke tussenstap. CCS is zowel vanuit economisch als technisch oogpunt haalbaarder.”

Een technieker die in een kamer staat vol pijpleidingen die CO2 en andere stoffen vervoeren.

Welke mijlpalen verwachten jullie in de komende jaren op vlak van CCS?

Hakim: “In 2025 verwachten we een aantal belangrijke investeringsbeslissingen binnen het Antwerp@C-project, de CO₂-terminal die aan liquefactie zal doen en de bijhorende kaaimuur. Ook rond de CO₂-highway verwachten we dit jaar belangrijke beslissingen. Dat is onder meer een compressiestation in Zeebrugge, dat aansluit op het nationale pijpleidingennetwerk, om via pijpleidingen CO₂ (vanuit België en het hinterland) naar Noorse opslaglocaties te sturen. Dat we die twee marktopties kunnen aanbieden (vloeibaar in Antwerpen en gasvormig in Zeebrugge), is echt wel een uniek competitief voordeel voor onze havens.”

Een foto van Hakim Boutkabout, de Managing Director van Pipelink, die tegen ons praat over het belang van pijpleidigen voor CCUS.

CCS-projecten vereisen een gezamenlijke inspanning. Hoe pak je die projecten aan?

Tom: “Geen enkele partij kan dit alleen realiseren. De schaal en complexiteit van deze projecten vereisen samenwerking. Antwerp@C is een goed voorbeeld: acht bedrijven die traditioneel concurrenten zijn, werken nu samen aan CCS. Ook Fluxys C-grid en de betrokkenheid van North Sea Port tonen aan dat verschillende stakeholders hun krachten bundelen. Pipelink speelt hierin een faciliterende rol door infrastructuur aan te bieden die een brede groep industriële spelers ondersteunt.”

Welke connecties met Duitsland zijn voorzien?

Hakim: “Het hoofdproject van Fluxys C-grid is de ontwikkeling van twee CO₂-pijpleidingen. Een zuidelijke lijn voor superkritische CO₂ van Eynatten naar Zeebrugge. En een noordelijke route voor gewoon gecomprimeerde CO₂. De boodschap die we dus aan Duitse emittoren willen geven is dan ook: wij staan klaar. Zodra zij beslissen om hun opvanginstallaties te bouwen, kunnen wij heel snel schakelen.”