In de klimaatuitdaging van vandaag staat één vraag centraal: hoe kunnen we onze industrie verduurzamen én tegelijk competitief houden? Een van de antwoorden ligt misschien wel onder onze voeten. Fluxys bouwt aan een netwerk van pijpleidingen voor zowel waterstof als CO2 in België.
Fluxys baat als internationale infrastructuurgroep leidingennetwerken met oorsprong in België, opslaginstallaties en terminals uit die essentieel zijn voor de energiebevoorrading. Het bedrijf wil een energiesysteem uitbouwen dat klaar is voor de toekomst. Een systeem waarin verschillende soorten moleculen — vandaag aardgas en biomethaan en morgen ook waterstof en CO2 — veilig en efficiënt door bestaande en nieuwe leidingen stromen.
“Pijpleidingen zijn een van de meest efficiënte, veilige en duurzame manieren om energie of CO2 te vervoeren,” legt Raphaël De Winter, senior VP Business Development and M&A bij Fluxys uit. “Om dezelfde hoeveelheid energie te transporteren heb je ofwel 69 treinen met kolen nodig, 1465 trucks op diesel, of... één gaspijpleiding (met een diameter van één meter). Die zorgt voor veel minder uitstoot, geen lawaaioverlast, heeft minder ruimte nodig en heeft bovendien geen visuele impact.”
In de regio van Zeebrugge heeft Fluxys vandaag zo’n 90 Gigawatt aan capaciteit uitgebouwd via rechtstreekse pijpleidingen met Noorwegen, het VK en Frankrijk én via zijn eigen LNG Terminal. “Dat kan je vergelijken met 90 kerncentrales van 1000MW elk. Dat gaat dus over een enorm vermogen en dit staat via leidingen rechtstreeks in verbinding met verbruiksmarkten maar ook met de ondergrondse opslaginstallatie in België en de buurlanden. Op die manier kan de energie van moleculen opgeslagen en verdeeld worden op de momenten met de hoogste nood, ook in periodes zonder wind en zon. Die flexibiliteit is één van de grote voordelen.”
Er bestaat geen ‘silver bullet’ om onze industrie te verduurzamen. We hebben complementaire oplossingen nodig.
Duurzaamheid zit in het DNA van Fluxys. Het bedrijf wil meewerken aan de vermindering van de emissies in het algemeen door een efficiënt, betrouwbaar en realistisch energiesysteem uit te bouwen met een combinatie van groene en koolstofarme moleculen en met CO2-opvang. Een systeem gebaseerd op één enkel energievorm is maatschappelijk niet verantwoord. Waterstof zal een rol gaan spelen voor de geleidelijke decarbonisering van de industrie, maar CCUS (Carbon Capture, Utilisation & Storage) is daarbij ook een noodzakelijke schakel.
Een deel van die CO2 kan je hergebruiken, bijvoorbeeld in bouwmaterialen. Maar het grootste potentieel ligt vandaag nog in veilige opslag: diep onder de Noordzee, in lege gasvelden of in zoutwaterhoudende lagen. “Daar heb je genoeg opslag voor de komende eeuwen” legt Raphaël uit, “die gaan we bovendien nodig hebben. Wat niet veel mensen beseffen is dat de CO2 daar niet gasvormig blijft, maar uiteindelijk mineraliseert. Die verandert dus in een soort kalksteen.”
Fluxys ziet een belangrijke rol voor België als multimolecule-hub. Niet alleen als invoerland voor groene waterstof, maar ook als draaischijf voor CO2-stromen richting opslagplaatsen in de Noordzee. Daarvoor bouwen ze samen met verschillende partners aan drie grote CO2-exporthubs.
Deze infrastructuurprojecten zijn cruciaal om afgevangen CO2 uit Noordwest-Europa te kunnen vervoeren en opslaan. Daarbij kijken ze vooral naar het Ruhr-gebied, de Belgische havens en de vallei van de Samber en de Maas.
Een project dat voorziet in een leidingennetwerk en een CO2 liquefactieterminal in het Antwerpse havengebied. Die zou 2,5 tot 10 miljoen ton CO2 per jaar doorvoeren.
Combineert CO2 uit België en omringende landen, waaronder Duitsland, in een compressiestation om vandaaruit in één stroom via pijpleiding naar opslaglocaties in de Noordzee te gaan. De capaciteit is voorzien op 20 tot 35 miljoen ton per jaar.
Een belangrijk project voor de Gentse industrie met ook een liquefactieterminal. Die zou tot 4 miljoen ton CO2 per jaar doorvoeren.
Om een CO2-netwerk uit te bouwen zijn er momenteel nog een aantal belangrijke uitdagingen. Een eerste is de huidige opslagcapaciteit die te klein is in Europa. ”Al zal dat tekort de komende jaren verdwijnen, wanneer meer sinks ontwikkeld worden voor de opslag van CO2.” relativeert Raphaël.
Een tweede uitdaging is het bekomen van genoeg kritische massa om de infrastructuur te kunnen aanleggen. Daarvoor zijn aanzienlijke investeringen nodig. Om die terug te kunnen verdienen moet je in een eerste fase genoeg CO2-stromen kunnen verzamelen.
Ook op het vlak van regelgeving zijn er nog een aantal uitdagingen. Zo is CO2 in België een regionale materie. Die beleidskaders moeten nog verder worden uitgewerkt. Er moet bijvoorbeeld nog een CNO (Carbon Network Operator) worden aangesteld in Vlaanderen, Wallonië en het Antwerpse havengebied. Fluxys stelt zich, via dochterbedrijf Fluxys c-grid, kandidaat om die rol op te nemen. In 2024 werden ze zo ook voor waterstof benoemd tot HNO (Hydrogen Network Operator) in België.
©FluxysVragen?
Onze experten helpen je graag verder!
