Mysterieuze palen in de Scheldeoever: het verhaal van de ‘Gneisenau’

Weet jij wat deze geheimzinnige palen langs de oever van de Schelde betekenen? Je ziet ze enkel bij laagtij op de rechteroever, niet zo ver stroomopwaarts van Fort Sint-Filips. Geloof het of niet, maar ze zijn een restant van de Eerste Wereldoorlog!

Mysterieuze palen in de Scheldeoever: het verhaal van de ‘Gneisenau’, restant van een Duits schip uit de Eerste Wereldoorlog.

Van passagiersschip naar ziekenhuisschip

Het Duitse passagiersschip ‘Gneisenau’, met plek voor meer dan 2 000 passagiers, voer regelmatig van Europa naar het Verre Oosten en Australië. Op 4 augustus 1914 lag het in Antwerpen toen het Duitse leger België binnenviel. Het Belgische leger nam het enorme schip meteen in beslag en gebruikte het als ziekenhuisschip.

Mysterieuze palen in de Scheldeoever: het verhaal van de ‘Gneisenau’, restant van een Duits schip uit de Eerste Wereldoorlog.

Bewust tot zinken gebracht

Toen duidelijk werd dat de Duitse opmars niet tegen te houden was, trok het Belgische leger zich terug uit Antwerpen. In een poging de Schelde af te sluiten voor de Duitse bezetter, besloot men om de Gneisenau in het midden van de rivier tot zinken te brengen. Dat mislukte in de chaos van de aftocht en het schip strandde in de oever, waar het hoogstens in de weg lag.

Indrukwekkende bergingsoperatie

Nog tijdens de oorlog bracht het Duitse leger de Gneisenau weer tot drijven. Dat deden ze door een hele rij palen in de oever te verankeren, waarmee ze het gekapseisde schip weer recht trokken. Daarbij kregen ze hulp van de getijden. De vloed tilde het schip steeds een beetje op, waardoor de kabels naar de palen konden worden aangetrokken. Eens het schip weer rechtop hing, werd het drijvende gemaakt en weer naar Antwerpen gesleept. Daar lag het tot na de Duitse overgave.

Het passagiersschip Gneisenau dat in 1914 door het Belgische leger gezonken werd in een poging om de Schelde af te sluiten voor het Duitse leger. Dat mislukte en in 1917 takelde de Duitse bezetter het schip weer overeind, om het opnieuw te doen drijven en naar Antwerpen te slepen. De grote palen in de oever van de Schelde, nodig voor die bergingsoperatie, zijn vandaag nog altijd te zien.

De Gneisenau werd na de oorlog hersteld en verkocht aan een Italiaans bedrijf. Zo deed het nog enkele jaren dienst als passagiersschip onder de naam ‘Citta di Genova’, tot het 10 jaar later gesloopt werd. Vandaag blijven enkel deze palen over als aandenken aan het schip en een Belgische poging tot verzet tegen een oprukkende bezetter.

Dit vind je misschien ook interessant