Op stap met een goederentrein

Vrachtverkeer met de trein is een onderbelichte vorm van transport om je goederen op een duurzame(re) manier naar het achterland te vervoeren. Daarom rijden we mee met een trein van Crossrail van Antwerpen naar Aken.

Community Newsletter Spoor Verhalen & blogs

Geen full speed in het havengebied

De treinmachinist pikt ‘s ochtends zijn locomotief op in spoorbundel N. Daarmee rijdt hij naar de terminal waar de wagons al op hem staan te wachten. Hij koppelt de locomotief aan de wagons, maar mag nog niet vertrekken. Een schouwer voert eerst een grondige veiligheidscontrole uit. Op volle snelheid heeft een beladen trein een remafstand van zo’n 600 meter. Maar dat gebeurt alleen als elke wagon mee remt. Voor het vertrek controleren ze de remmen van elke wagon. Sluiten de remblokken goed aan en komen ze ook weer netjes los? Dan brengt de schouwer de papieren in orde.

Als de trein even stopt om ons aan boord te laten, komt er meteen een telefoontje binnen van de treinverkeersleider. De trein blokkeert namelijk een overweg. Gelukkig rijden we meteen verder en is er geen probleem. We liggen zelfs voor op het treinpad, zeg maar de planning. Klaar om te vertrekken! Dat doen we al claxonnerend. In het havengebied staan geen slagbomen wanneer we een autoweg oversteken. Daarom een extra seintje.

Een schouwer doet een grondige veiligheidscontrole. Pas dan mag de trein vertrekken.

Wat voor een trein zou het vandaag zijn?

Elke dag is de trein anders. Vandaag sleuren we 440 meter aan tankwagons mee, met gevaargoed. Die herken je aan de horizontale oranje streep op de tankwagons. We rijden met een diesellocomotief. De nieuwe modellen zijn allemaal elektrisch. Die zijn niet alleen duurzamer, maar rijden ook aangenamer. Als je de deur van de stuurcabine openzet, versta je elkaar niet meer door het lawaai van de dieselmotor.

Om in Aken te geraken hebben we zo'n 1500 liter diesel nodig. Dat lijkt veel, tot je uitrekent dat elke wagon die we meenemen een vrachtwagen van de weg haalt. Met een elektrische locomotief heb je natuurlijk helemaal geen uitstoot.

Om een trein van 440 meter aan tankwagens tot in Aken te krijgen, hebben we zo'n 1500 liter benzine nodig. Dat lijkt veel, tot je uitrekent dat elke wagon een vrachtwagen van de weg neemt.

Onderweg op de spoorweg

Als je het traject goed kent, kan je economischer rijden. Door het station van Lier mag je slechts 40 km/u rijden, zodat je veilig over de wisselsporen rijdt. Met het gewicht van de trein kan je gemakkelijk een paar kilometer uitbollen. Het heeft dan ook geen zin om in de kilometers voor Lier de motor te gebruiken. Daarna rijden we terug tegen 90 km/u per richting Duitsland. Dat gebeurt niet door gas te geven, maar door met een hendeltje de tractie van de motor aan te passen.

Het goederenverkeer in België rijdt op dezelfde sporen als het personenvervoer. Daarbij krijgt het personenvervoer altijd voorrang. Als je op tijd bent, zorgt het treinpad ervoor dat je rustig kan doorrijden. Als je achter loopt op schema, kan het zijn dat je ergens moet stilstaan om een persoonstrein door te laten.

Het koppelstuk tussen de locomotief en een wagon van een goederentrein van Crossrail.

Vooral veel veiligheid

Veiligheid is belangrijk. Zeker als je met een gevaarlijke lading over de spoorweg dendert. Er zijn verschillende systemen die er voor zorgen dat er niets mis loopt. De Dodemansknop controleert vooral of de machinist nog leeft. Het is een pedaal, die hij om de 30 seconden even moet loslaten. Doet hij dat niet, gaat er eerst een lichtje branden en vervolgens hoor je een alarmpje. Als er dan nog steeds geen teken van leven komt, stopt de trein automatisch.

Het is belangrijk om alert te blijven. Het gebruik van multimedia is strikt verboden. Met een remafstand van 600 meter, kan je maar beter zorgen dat je zo snel mogelijk kan reageren. Daarom staan er ook seinen langs de spoorweg. Alles op groen? Dan kan je gewoon doorrijden. Bij een rood sein moet je stoppen, maar die worden altijd eerst aangekondigd door een beperkend sein (een combinatie met een geel licht), zodat er genoeg plek is om af te remmen. Elke keer als de trein zo’n beperkend sein passeert, moet de machinist met een hendeltje aangeven dat hij het sein gezien heeft. Doet hij dat niet, komt de trein opnieuw automatisch tot stilstand.

De Dodemansknop is een pedaal die de machinist m de 30 seconden even moet loslaten. Zo controleert het systeem of de machinist nog alert en bij bewustzijn is.

Links? Rechts?

Een bijkomende moeilijkheid: in België rijden de treinen links. Dat komt omdat we het eerste land op het Europese vasteland waren met een spoorweg. Enkel het Verenigd Koninkrijk was ons voor. Die staan ervoor bekend om aan de linkerkant te rijden. Die regels hebben we toen uit gemak overgenomen. Helaas zorgt het nu voor een extra uitdaging, want wanneer je de grens met Duitsland oversteekt, moet je plots de seinen aan de rechterkant in het oog houden.

Aankomst in Aken

Wanneer we aankomen in het rangeerstation van Aken-West, koppelt de machinist de locomotief los. Na enkele controles en het invullen van de juiste papieren, laten we de trein daar achter. Elk land heeft zijn eigen regels en seinen op de spoorwegen. Onze machinist is bevoegd om in België te rijden, en het stuk spoor tot in Aken. Een collega van Crossrail, bevoegd voor de rest van Duitsland, zal met een andere locomotief de trein tot in Frankfurt rijden.

De locomotief parkeren we op een dood spoor. Die rijdt met een andere collega van Crossrail terug naar het Antwerpse havengebied. Wij keren met een auto van Crossrail op een anderhalf uur terug naar Antwerpen.

Zo is 't: werken als machinist

Om machinist van een goederentrein te worden, moet je een bijkomend opleiding volgen. Die is bijvoorbeeld noodzakelijk om de regels en de seinen te leren die je tegenkomt op het Duitse spoor tot in Aken. Daarnaast moet je ook steeds de taal machtig zijn van de streek waar je doorheen rijdt. Op het traject van Antwerpen naar Aken moet je dus Nederlands, Frans en Duits kunnen spreken.

In vergelijking met het personenvervoer heb je minder tijdsdruk en je moet minder vaak stoppen. Het is dus ontspannen rijden. Onze treinmachinist houdt ook van de vrijheid die hij ervaart. Je hebt geen baas die de hele tijd over je schouder staat mee te kijken. Al komt er met die vrijheid ook wel veel verantwoordelijkheid mee. Het is aan jou om ervoor te zorgen dat je je job goed doet.

Je moet flexibel zijn in je uren. Vandaag begon de shift om 3 u in de ochtend. Al betekent dat natuurlijk ook dat je tegen de middag klaar bent met werken. Er zijn wettelijke normen in verband met rusttijd die gerespecteerd moeten worden. Als er twee diensten korter op elkaar ingepland staan, wordt soms een verblijf op hotel voorzien!

De binnenkant van de locomotief van een goederentrein van Crossrail.

Blijf op de hoogte

Automatisch op de hoogte blijven van alles wat reilt en zeilt in de haven? Schrijf dan in op één of meerdere van onze nieuwsbrieven. Je ontvangt de laatste ontwikkelingen en events dan rechtstreeks in je mailbox.

Ontvang nieuws uit de haven