2025-06-23

Duurzame investeringen gaan door

Met extra labo’s van  BlueChem en een CO₂-netwerk zet de vergroening van het havenplatform zich voort. Ook de vloot containershuttles en locomotieven verduurzamen steeds meer.

Chemie-incubator BlueChem bouwt extra laboratoria in NextGen District in Antwerpse haven

BlueChem breidt uit in NextGen District, de proeftuin voor circulaire economie in de Antwerpse haven. Het bedrijf investeert er ruim 6,8 miljoen euro voor de verdubbeling van de labocapaciteit. Zo bouwt BlueChem letterlijk verder aan een innovatief ecosysteem voor duurzame chemie in het hart van de grootste chemiecluster van Europa.

 

Sinds de start in 2020 ondersteunde de chemie-incubator al 21 start-ups uit binnen- en buitenland, goed voor zowat 200 gecreëerde jobs en meer dan 100 miljoen euro aan opgehaald kapitaal. De voorbije twee jaar zat de bezettingsgraad van BlueChem steevast boven 90% en dus botste de incubator stilaan op zijn limieten.

 

De aandeelhouders en initiatiefnemers van BlueChem – essenscia (sectorfederatie van de chemie en life sciences), de stad Antwerpen, de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) Antwerpen en VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) – beslisten daarom een nieuwe stap te zetten in het groeiverhaal van de incubator, die ook internationaal steeds meer weerklank krijgt.

Verdubbeling labocapaciteit

BlueChem krijgt een tweede incubatorgebouw op het NextGen District, de vroegere site van Opel Antwerpen. Deze zone in het Antwerpse havengebied is bestemd voor innovatieprojecten en piloot- en demoinstallaties in de circulaire economie en duurzame chemie. Het is de ideale locatie voor het uitbreidingsproject van BlueChem, dat hoofdzakelijk uit laboratoria zal bestaan. Daarmee verdubbelt de labocapaciteit van de chemie-incubator van 900 naar 1.800 m². Als alles volgens planning verloopt, starten de werken in mei volgend jaar. De opening is 1 jaar later voorzien, in mei 2027.

Lees meer
BlueChem ondertekende een concessieovereenkomst met Port of Antwerp-Bruges voor een uitbreidingsproject in het NextGen District, de proeftuin voor circulaire economie in de Antwerpse haven.

Bouw van CO₂-netwerk gestart in Antwerps havengebied

Fluxys Belgium, Pipelink en Air Liquide bundelen hun krachten in ‘Fluxys c-grid Antwerp’. Deze joint venture zal een CO₂-pijpleidingennetwerk bouwen en exploiteren in het Antwerpse havengebied om industriële spelers te verbinden met permanente ondergrondse opslagoplossingen.

Een cruciale schakel in de CO₂-waardeketen

Met dit leidingnetwerk vormt Fluxys c-grid Antwerp een essentieel onderdeel van de waardeketen. De opgevangen CO₂ van de Antwerpse industrie en daarbuiten kunnen we hiermee transporteren naar de Antwerp@C CO₂ Export Hub of andere afvoerpunten op aangrenzende netwerken. Dit nieuw opgerichte bedrijf toont de gezamenlijke ambitie om de industrie te ondersteunen in haar inspanningen naar een toekomst met lage CO₂-uitstoot. CO₂-opvang en -hergebruik/opslag (CCUS) is essentieel voor de industrie om haar transitiedoelstellingen te bereiken. In het bijzonder voor moeilijk te verduurzamen sectoren zoals de staalindustrie, petrochemie, cementindustrie en kalkproductie.

Foto van een de Fluxys c-grid Antwerp-werf waar pijpleidingen worden aangelegd, met in de voorgrond in grote letters de afkorting CO2.

Eerste bouwfase van start

De bouw van de eerste fase van dit pijpleidingnetwerk is gestart en wordt naar verwachting eind 2026 voltooid. Het wordt ondersteund door het financieringsprogramma ‘Connecting Europe Facility for Energy’ (CEF-E) van de Europese Commissie en VLAIO. De verdere uitbreiding zal de komende jaren plaatsvinden op het tempo van de markt. In de komende fases wordt er voorzien om aan te sluiten op de Vlaamse regionale ruggengraat en de buurlanden.

 

Fluxys c-grid Antwerp is opgericht als dochteronderneming van Fluxys Belgium, dat een meerderheidsbelang heeft naast Pipelink en Air Liquide als minderheidsaandeelhouders.

Lees meer

Volta 1: Europa’s eerste elektrische sleepboot

Port of Antwerp-Bruges heeft de Volta 1 gelanceerd. Dat is de eerste volledig elektrische RSD-sleepboot in Europa. Het integrale vergroeningsprogramma van de vloot van de haven gaat met andere woorden voort. Het einddoel: een klimaatneutrale havenwerking tegen 2050. De sleepboot werd ontwikkeld in nauwe samenwerking met Damen en volgt op eerdere wereldprimeurs als de Hydrotug (op waterstof) en de Methatug (op methanol).

Volledig elektrisch, even krachtigb als diesel

De Volta 1 is een Reversed Stern Drive (RSD-)sleepboot, ontworpen volgens een dubbel boegprincipe en uitgerust met een gepatenteerde Twin Fin skeg voor optimale stabiliteit en wendbaarheid. Hierdoor kan ze flexibel worden ingezet als voor- én achtersleepboot. Met haar batterijcapaciteit van 2.782 MWh, die in amper twee uur wordt opgeladen via een krachtig laadstation van 1,5 MW, is de Volta 1 volledig emissievrij en kan ze gemiddeld tot 12 uur rondvaren. Haar trekkracht van 70 ton staat garant voor dezelfde prestaties als een traditionele dieselsleepboot.

Lees meer
Volta 1: de eerste elektrische sleepboot in Europa.

Elektrische containershuttle rijdt autonoom op haventerminal

Samen met Akkodis, VDL en Medrepair (Medrepair is onderdeel van MedlogSA, dat bij MSC hoort), organiseerde Port of Antwerp-Bruges een demonstratie van een geautomatiseerde containershuttle (AGV). De shuttle verplaatst lege containers op de terminal zodat schaarse truckchauffeurs kunnen worden ingezet voor complexere taken. De automatisering van dit proces komt de operationele efficiëntie ten goede en kan een hefboom zijn in de vergroening van de havenlogistiek. De demo is een Belgische primeur en kadert in het Europese H2020-project PIONEERS, dat innovatieve oplossingen opzet om broeikasgasemissies in een operationele havenomgeving te reduceren.

 

Dagelijkse terminaloperaties bestaan onder andere uit het verplaatsen van lege containers, voor interne transfers om de ruimte optimaal te kunnen benutten of om externe vracht te kunnen laden of lossen. Het blijft dagelijks puzzelen om alle bewegingen op elkaar af te stemmen. Door de veelheid aan verplaatsingen worden interne containerbewegingen op terminals steeds complexer. Het shuttlesysteem vereenvoudigt het logistieke proces door korteafstandstransfers tussen belangrijke operationele gebieden, zoals magazijnen, opslagplaatsen en poorten te automatiseren.

 

Door de automatisering en elektrificatie van dit specifieke onderdeel, zijn hier geen traditionele dieselvoertuigen meer voor nodig. De shuttle is uitgerust met intelligente navigatiesoftware en sensoren met hoge resolutie. Op die manier kan het voertuig autonoom een vooraf bepaalde route volgen terwijl het volledige operationele zichtbaarheid verzekert via een centrale Human-Machine Interface (HMI).

 

De demonstratie, die plaatsvond op de terminal van Medrepair, kadert in het Europese PIONEERS-project. Het project ontwikkelt 19 concrete oplossingen om broeikasgasemissies in havens te verminderen.

Hybride locomotief in gebruik

Spoorvrachtoperator HSL Belgium heeft in de Antwerpse haven een hybride locomotief in gebruik genomen. De trein rijdt grotendeels op elektriciteit en stoot 80 procent minder CO₂ uit dan een klassieke diesellocomotief.

 

Het is de eerste keer dat een bedrijf in België de locomotief van een goederentrein grotendeels op elektriciteit laat rijden. Het gaat om een plug-in hybride. Zowat 80 procent van de trajecten met de hybride trein kunnen op elektriciteit rijden.

 

Een belangrijke klant voor de hybride goederentrein is het petrochemiebedrijf ExxonMobil. De locomotief rijdt tussen het rangeerstation Antwerpen-Noord, waar goederentreinen worden samengesteld, en de site van ExxonMobil in Antwerpen, dat twaalf kilometer verder ligt.