Te land, ter zee en in de lucht met Petra Popieul

Vandaag moet de piloot niet ver vliegen: gewoon even opstijgen vanop de helihaven van Knokke-Heist, over de windmolens wippen en dan netjes het toestel aan de grond zetten op de voorziene geschilderde 'H'.

Petra Popieul staat klaar om de operatie te leiden. Ze is gespecialiseerd in het transport van helikopters, zowel per schip, per truck als per luchtvracht. Al meer dan dertig jaar werkt Petra voor de Herfurth Groep.

Zodra de helikopter aan de grond staat, wordt samen met gespecialiseerde techniekers begonnen aan de afbouw. Elke schroef, elk rotorblad... kortom, elk onderdeel dat verwijderd wordt, staat in een logboek genoteerd en aangeduid. Hierdoor kunnen monteurs aan de andere kant van de oceaan het toestel perfect opnieuw in elkaar zetten. Binnenkort vaart de PCTC (Pure Car and Truck Carrier) binnen die de helikopter naar Chili zal brengen.

Een van Petra's eerste helikopters was een Augusta Westland AW139, die per truck vanuit Italië naar Zeebrugge kwam. "Die helikopter is toen via Wallenius Wilhelmsen Solutions verscheept. Het toestel was verpakt in een cover/wrap van drie lagen om het te beschermen tegen corrosie door zeezout, zelfs al stond het toestel binnenin het schip. De helikopter werd toen op een Mafi heftruck overgeladen op de kaai bij zeven Beaufort wind, dus best wel pittig. We hebben dan gewacht tot de wind gaan liggen was."

Herfurths potentiële klanten zijn hoofdzakelijk zakenmensen van gespecialiseerde bedrijven met een uitgebreide helikoptervloot. "Het is een kapitaalintensieve sector waarbij helibedrijven hun toestellen leasen aan diverse klanten. Zo kan een Canadees helikopterbedrijf SAR-toestellen (Search en Rescue) ter beschikking stellen aan de Nieuw-Zeelandse regering bijvoorbeeld. De Super Puma die we momenteel behandelen, wordt elk jaar ingezet in Chili om er de zomerse bosbranden te bestrijden wanneer het hier wintert."

Maar waarom koopt Chili dan geen helikopter? "Het kostenplaatje van zo'n Super Puma bedraagt snel meer dan 30 miljoen. Een helikopter leasen is dus nog steeds de meest voordelige optie," legt Petra toe. "Alles bij helikopters is peperduur. Voor een verscheping van een helikopter van Den Helder naar Canada bijvoorbeeld waren extra metalen platen nodig, met haken om hem goed te kunnen vastzetten. Die moesten Airbus-gecertificeerd zijn, wat een fortuin kostte om daar te bestellen."

Toch gaat het niet enkel over grote bedrijven. "Vaak verschepen we ook helikopters die particulieren of zakenlui toebehoren."

Dankzij de mond-aan-mond reclame weten de helibedrijven dat ze bij Petra op een optimale service kunnen rekenen. "Meedenken met de klant is de sleutel naar vertrouwen," zegt Petra.

"In feite werken we het hele traject samen af: van het commercieel binnenhalen van een opdracht, tot de douaneformaliteiten en de verscheping, met alle aspecten die erbij horen. De Super Puma was onlangs geland in Knokke-Heist. Ik heb toen gezorgd dat er hotelaccommodatie en eten voor de piloot en zijn crew voorzien was, vervoer geregeld was voor de crew die moest terugkeren, het nodige materiaal ter plaatse was om alles klaar te maken voor vertrek, de nodige techniekers aanwezig waren enzovoort. De beste service geven, daar draait het om."

Soms vergezelt Petra de piloot in de auto om de terminal te verkennen. "Er zijn zoveel windmolens gebouwd, er zijn masten en kabels. Een piloot die hier nog nooit geweest is, ziet graag vooraf hoe het gebied eruitziet. Zo'n recce (d.i. verkenning) kan ook gebeuren met een van de technici, die dezelfde dag in radiocontact staat met de piloot."

"Omdat helikopters zo duur zijn, is het belangrijk dat er uiterst voorzichtig omgesprongen mee wordt. Het helibedrijf is als een stel ouders dat hun kind afgeeft. Wij moeten als een goede pater familias alles doen om de veiligheid van hun baby te waarborgen."

Petra beschouwt de helikopters als een porseleinen beeldje. "Echt álles moet in orde zijn voor een helikopter aan boord gaat. We controleren de ramp van het RoRoschip en kijken of er geen putten in de weg zijn op het traject. De meeste helikopters hebben geen vering als de elektronica niet werkt. Wij zorgen ook voor de nodige signalisatie, de vereiste verpakkingen enzovoort.

"Daarnaast evalueren we ook altijd het weerbericht. Als je op een RoRo-ramp staat, en er steekt plots een stevige zijdelingse wind op, dan kan een helikopter snel kantelen ondanks zijn massa van drie tot zes ton. Een rotor van een helikopter die opgetild of gelift wordt aan boord, kan door een windstoot een torsie ondergaan, wat nefaste gevolgen kan hebben. Het zijn echt dure en delicate toestellen."

Eentonig wordt de helikopterbusiness nooit. "Mijn checklist is ondertussen redelijk uitgebreid, maar er is altijd wel iets dat buiten de mazen van het net valt", besluit Petra. "Voor een helikopter naar Zeebrugge komt, overloop ik altijd snel enkele punten. Moet de helikopter getankt of defueled worden? Voldoen alle douaneformaliteiten? Welk laad-en losmateriaal is nodig? Moeten er boxen voorzien worden, zoals een blade box om de rotorbladen in op te bergen? Waar en hoe moeten die boxen eventueel opgehaald worden? Enzovoort. En dan zijn er nog alle administratieve taken voor de communicatie met 'de andere kant'. De verscheping naar Chili bijvoorbeeld zal zeker gepaard gaan met een berg vertaalwerk."

Waarom moet een helikopter verscheept worden? Kan die niet gewoon vliegen? "Een courante vraag", stelt Petra vast. "Er zijn verschillende aspecten waarom niet gevlogen wordt. Vaak heeft het te maken met vergunningen. Over sommige landen mag er niet gevlogen worden. Daarnaast vergen grote afstanden een fortuin aan brandstof. Vlieguren, die bij een helikopter vaak tot duizenden euro"s kosten, lopen eveneens snel op."

De ultieme droom van Petra is nog eens mee te mogen vliegen met de Super Puma van Zeebrugge tot Oostenrijk. "Zo'n tocht lijkt me fantastisch om mee te maken! Maar ook andere helikopters – liefst van diverse types – wereldwijd verschepen staat zeker nog op mijn bucket list", besluit een gedreven Petra.