Heeft Julius Caesar de haven in Antwerpen uitgebreid? Is een sleepboot even sterk als 10 000 getrainde havenarbeiders? En vaart een containerschip met een beperkte bemanning aan boord? In de nieuwe rubriek ‘What the Dock’ onderscheiden we feiten van fictie!
Julius Caesar bracht grote veranderingen in Europa teweeg. Maar droeg deze Romeinse veldheer bij aan de groei van het Antwerpse havengebied?
Geen dokken voor Caesar
In de eerste eeuw voor Christusboekt Julius Caesar verschillende militaire overwinningen. Hij verovert Gallië, onderneemt expedities naar Brittannië en verspreidt de Romeinse taal en cultuur.
Pas vanaf de tweede eeuw na Christus ontstaat er langs de Schelde een kleine handelsnederzetting waar je nu Antwerpen vindt. Van een uitgeruste haven met dokken en sluizen is nog geen sprake. Met de uitbreiding van de haven in Antwerpen heeft Caesar dus niets te maken.
Geen Romeinse Caesar, wel een Franse keizer
Het is de Franse keizer Napoleon Bonaparte die in Antwerpen een strategische locatie ziet om de Britse vloot te bedreigen. Twee eeuwen daarvoor beleeft de stad haar gouden eeuw. Ze heeft dus al heel wat ervaring op vlak van scheepvaart en havenactiviteiten. Dat speelt zich wel allemaal af langs de Scheldekaaien of in de vlieten (kanalen in de stad).
Napoleon wil van de stad een militaire haven maken. Daarom legt hij in de negentiende eeuw de basis voor de moderne haveninfrastructuur in Antwerpen. Hij laat tijdens zijn bewind twee belangrijke dokken aanleggen:
- Het Bonapartedok (Le Petit Bassin)
- Het Willemdok (Le Grand Bassin)
In 1822 kunnen schepen veilig laden en lossen dankzij de uitbouw van de Bonapartesluis tussen het Bonapartedok en de Schelde om het waterpeil te regelen.
Antwerpen op wereldkoers
Na de Belgische Revolutie in 1830 blijft de ontwikkeling van de haven beperkt. Waarom? Nederland heft nog steeds tol op het scheepvaartverkeer op de Schelde. In 1863 koopt België, met de steun van andere zeevarende naties, de tol af.
Nieuwe dokken, verbindingen met het achterland en spoorlijnen naar onder andere Duitsland zorgen voor een snelle evolutie. In de twintigste eeuw groeit Antwerpen tot een draaischijf voor internationale handel en beleeft het een tweede gouden eeuw.
De geschiedenis in een notendop? Niet Julius Caesar maar Napoleon Bonaparte zorgt voor de eerste grote uitbreiding van het Antwerpse havengebied.
