Heeft Julius Caesar de haven in Antwerpen uitgebreid? Is een sleepboot even sterk als 10 000 getrainde havenarbeiders? En vaart een containerschip met een beperkte bemanning aan boord? In de nieuwe rubriek ‘What the Dock’ onderscheiden we feiten van fictie!
Julius Caesar bracht grote veranderingen in Europa teweeg. Maar droeg deze Romeinse veldheer bij aan de groei van het Antwerpse havengebied?
Geen dokken voor Caesar
In de eerste eeuw voor Christus boekt Julius Caesar verschillende militaire overwinningen. Hij verovert Gallië, onderneemt expedities naar Brittannië en verspreidt de Romeinse taal en cultuur.
Pas vanaf de tweede eeuw na Christus ontstaat er langs de Schelde een kleine handelsnederzetting waar je nu Antwerpen vindt. Van een uitgeruste haven met dokken en sluizen is nog geen sprake. Met de uitbreiding van de haven in Antwerpen heeft Caesar dus niets te maken.
©The Metropolitan Museum of ArtGeen Romeinse Caesar, wel een Franse keizer
Pas in de negentiende eeuw groeit Antwerpen uit tot een echte havenstad tijdens het bewind van Napoleon Bonaparte. De Franse keizer ziet in Antwerpen een strategische locatie om de Britse vloot te bedreigen en wil van de stad een militaire haven maken.
Door de aanleg van het Bonapartedok (Le Petit Bassin), met de bouw van de Bonapartesluis in 1811, en het huidige Willemdok (Le Grand Bassin) legt hij de basis voor de moderne haveninfrastructuur, zodat oorlogsschepen vlot kunnen aanmeren.
Na de val van Napoleon zet Willem I, Koning der Nederlanden, de werken onder Napoleon voort. Dankzij de infrastructurele ingrepen van Napoleon Bonaparte (en later Willem I) groeit de handel in Antwerpen sterk en ontwikkelt de stad zich verder als economisch (maritiem) knooppunt.
©Collectie stad Antwerpen, MASAntwerpen op wereldkoers
Na de Belgische Revolutie in 1830 blijft de ontwikkeling van de haven beperkt. Waarom? Nederland heft nog steeds tol op het scheepvaartverkeer op de Schelde. In 1863 koopt België, met de steun van andere zeevarende naties, de tol af.
Nieuwe dokken, verbindingen met het achterland en spoorlijnen naar onder andere Duitsland zorgen voor een snelle evolutie. In de twintigste eeuw groeit Antwerpen tot een belangrijke draaischijf voor de internationale handel.
De geschiedenis in een notendop? Niet Julius Caesar maar Napoleon Bonaparte zorgt voor de eerste grote uitbreiding van het Antwerpse havengebied.
