2025-08-08

Verhalen uit de havenNatuurMaritiem & Nautisch

Komt er bij vloed zout water in de Schelde?

Heb jij een vraag over de haven? Stuur jouw vraag in en wij gaan op zoek naar het antwoord. Zo vroeg Joop zich af of er bij vloed zout water in de Schelde stroomt. 

Het antwoord: JA!

Yves Plancke is onderzoeksingenieur bij Port of Antwerp-Bruges en de geknipte man om ons iets meer uitleg te geven: “Het is wel degelijk zo dat zout water bij vloed het Schelde-estuarium binnenstroomt. Een estuarium verbindt de zee die vol zout water zit met de rivier die zoet water afvoert. Deze twee mengen zich. Hierdoor varieert in de Schelde over een afstand van tientallen kilometers het zoutgehalte van het water. In de monding heb je zout water, stroomopwaarts heb je zoet water en daartussen zit wat we brak water noemen.”

Een rivierbedding met groene planten en water aan de rechterkant
©Galgenschoor

Seizoensgebonden variaties

Het zoutgehalte varieert per seizoen. ’s Winters wanneer de rivieren meer water afvoeren, nemen die het zout mee. Dan vind je brak water slechts tot ongeveer de Belgisch-Nederlandse grens, 60 km van de monding. Op het einde van een droge zomer vind je dan weer brak water tot ongeveer de monding van de Durme, tot 110 km landinwaarts.

Kaart waarop de Belgisch-Nederlandse grens, Antwerpen en Monding van Durme zijn aangeduid.

Unieke natuur met slikken en schorren

De natuurlijke combinatie van zoet en zout water zorgt voor een unieke flora en fauna: de slikken en schorren van het Scheldegebied. Dat zijn gebieden die door de getijden ongeveer twee keer per dag onder water komen te staan en terug droogvallen. Denk aan het verdronken land van Saeftinghe, het Galgenschoor of het strand van Sint-Anneke. Je vindt er planten die houden van brak water, en heel wat vissen, ongewervelden en piepkleine bodemdieren, die op hun beurt weer vogels aantrekken.”

Een schip vaart voorbij het groene Saefthinghe gebied waar we kleine stromen door het groen zien.©Saefthinghe

Heeft zout of zoet water ook impact op de scheepvaart?

Yves: “Zout water heeft een hogere densiteit en kan ervoor zorgen dat schepen tot een tiental centimeter hoger liggen of juist dieper in zoeter water. De invloed van het zout op de diepgang nemen we momenteel niet mee in de vaarplanning. Rijkswaterstaat in Nederland en het Waterbouwkundig Laboratorium in België meten wel continu het zoutgehalte op verschillende plaatsen langs het estuarium. Met die gegevens monitoren we de toestand van het ecosysteem.”

Stel ons jouw havenvraag

Heb je altijd willen weten hoe de dingen werken in de haven? Hoe je kaaimuren bouwt bijvoorbeeld, hoe schepen navigeren in de mist of hoeveel balpennen er in een container passen? 

Stuur jouw lezersvraag in
Een foto van een hand die beweegt langs het water.

Dit vind je misschien ook interessant

Waarom staat er een kasteel in de bouwput van de Royerssluis?
Geschiedenis

Waarom staat er een kasteel in de bouwput van de Royerssluis?

Door water en wind: wat bij storm in de haven?
Thuishaven

Door water en wind

Hoeveel auto’s passen er op een schip met plaats voor … 9100 auto’s?
Roll on roll off

Hoeveel auto's op een schip met plaats voor 9100 auto's?

Wat is een maiden call?
Cruises

Wat is een maiden call?